Religia: monoteistyczna
Symbol: napis Ik onkar - „Jest jeden Stwórca”
Istota boska: Istnieje jeden Bóg. Bóg nie może mieć postaci człowieka
Święta księga: Adi Granth
Podstawowe przykazania:
Wyznawcy: ponad 25mln
Sikhizm jest jedną z najmłodszych religii na świecie. Kolebką Sikhizmu jest Pendżab. To kraina w północnych Indiach, przez którą przepływa pięć największych rzek tego regionu (Bjas, Ćenab, Dźhelam, Rawi oraz Satledź). Od 1947r. Pendżab podzielony jest między Indie a Pakistan. Większość wyznawców sikhizmu zamieszkuje indyjską część Pendżabu, jednakże sikhijskie świątynie można również spotkać w Delphi oraz innych miastach Indii. Największe skupiska migracyjne sikhów znajdują się w USA, Kanadzie oraz Wielkiej Brytanii.
Podstawą nauki sikhijskiej jest Nam – Boskie Imię. Bóg jest jeden, lecz ma wiele imion. Nazywany jest Akal Purakh - „Ponadczasowy”, „Najwyższy”. Początki sikhizmu sięgają drugiej połowy XV wieku. Założycielem był Nanak – pierwszy nauczyciel sikhizmu.
Każda religia posiada źródła swojej wiary i wiedzy zawarte w tzw. Świętych księgach. Sikhizm stworzył dwie bardzo ważne księgi. Największym zbiorem hymnów i modlitw sikhijskich jest bezspornie święta księga Adi Granth, zwana również Śri Guru Granth Sahib. To najważniejsze dzieło posiada hymny dziesięciu sikhijskich nauczycieli (Nanaka, Angoda, Amara Dasa, Ramdasa, Ardźana, Hargobinda, Har Raia, Har Kriśana, Tegh Bahadura oraz Gobinda Singha). Jednak nie wszyscy z nim komponowali hymny i dlatego w Adi Granth znajdziemy utwory pierwszych pięciu nauczycieli a także dwóch ostatnich. Księga Adi Granth jest bardzo zróżnicowana pod względem językowym. Jeden z prekursorów badań nad sikhizmem Enest Trumpp stwierdził, iż: „Księga sikhów ma olbrzymie znaczenie przede wszystkim dlatego, że jest to skarbnica starych indyjskich dialektów”. W celu uniknięcia problemów z interpretacją hymnów nauczycieli sikhijskich powstały obszerne objaśnienia całości tekstu w języku pendżabskim. Sikhowie oddają najwyższą cześć tej księdze uznając ją za inkarnację wszystkich nauczycieli sikhijskich, a teksty w niej zapisane za ich naukę.
Drugim ważnym dziełem jest księga Dasam Granth, czyli „Księga [autorstwa] dziesiątego [nauczyciela sikhijskiego]”. Jednakże toczą się spory w kwestii autorstwa tej księgi, ponieważ badania udowodniły, że tylko jej pewna część może być przypisana Gobindowi Singhowi. Autorzy lub autor pozostałych tekstów są bliżej nieznani. Odkrycie to spowodowało, iż księga Dasam Granth nie może być w pełni uznana za księgę kanoniczną. Język tej księgi jest mniej zróżnicowany dialektywnie w porównaniu z Adi Granth.
Księgi te różnią się pod wieloma względami. Bóg w Adi Granth przedstawiany jest jako Ponadczasowa Prawda, panuje atmosfera medytacji i modlitwy, a myśl przewodnia to pokój umysłu zjednoczenie z Najwyższym. Natomiast w Dasam Granth ukazywany jest Bóg Sprawiedliwości wzywający do walki za religię, księga zawiera opisy bitew, oręża wojennego czy kobiecych intryg, przedstawia człowieka, którego zadaniem jest walka zbrojna z tyranią i fanatyzmem religijnym.
Najważniejsza i najbardziej wiążąca te dwie księgi napisane w zupełnie innym czasie jest wiara w jednego ponadczasowego Boga, który nie ma ani kształtu, ani określonej formy. Drogą wiodącą do zjednoczenia z nim jest medytacja i powtarzanie jego imion.
Sikhem może być każdy człowiek, który wierzy w Jedynego Boga (Najwyższego), oddaje cześć dziesięciu nauczycielom sikhijskim, uznaje świętą księgę Adi Granth za swojego doczesnego nauczyciela a naukę w niej zawartą za swoje credo, to ten który wierzy w chrzest ustanowiony przez dziesiątego nauczyciela oraz nie wyznaje żadnej innej religii.
Właściwą drogą wyzwolenia każdego sikha jest medytacja (simaran) oraz służba (seva). Na sikhijski simaran składa się stałe pamiętanie o istnieniu Boga poprzez nabożne powtarzanie jego Imion (Nam) oraz recytacja dwóch najważniejszych świętych ksiąg Adi Granth i Dasam Granth. Seva jest formą służby, z której nie czerpie się żadnej osobistej korzyści. Jej najważniejsze cechy to: szczerość, pokora oraz bezinteresowność. Dla niektórych sikhów służba jest istotną częścią ich życia, która prowadzi do duchowego spełnienia.
Sikhizm oparty jest na trzech filarach, które wywodzą się z dwóch podstawowych działań: medytacji i służbie. Nanak zapoczątkował naukę o nich, a jego następcy rozwinęli ją i dostosowali do potrzeb rozwijającej się wspólnoty sikhijskiej. Wszystkie filary są równie ważne. I tak:
pierwszy filar – Powtarzanie Imienia Boga, czyli medytacja oparta na śpiewaniu i recytowaniu hymnów zawartych w kanonicznych księgach sikhijskich;
drugi filar – uczciwa praca w pocie czoła. Tutaj praca ma na celu zdobycie środków na utrzymanie siebie i rodziny bez pomocy innych. Żebranie jest surowo zabronione;
trzeci filar – dzielenie się swoimi dobrami. Koncepcja ta zakłada, iż nie powinno być różnic w materialnym bycie społeczeństwa sikhijskiego. Nadmiar dóbr należy przekazywać biedniejszym, aby podnieść ich status.
Świątynie sikhijskie w czasach Nanaka nosiły nazwę dharmasali i oznaczały przede wszystkim miejsce, gdzie można było uzyskać religijny azyl. Na początku XVII wieku świątynie sikhijskie zaczęto nazywać gurdwarami. Czyli gur (guru) – nauczyciel oraz dwara (duara) – drzwi. Tak więc nazwa gurdwary oznacza „drzwi do [domu] nauczyciela”. Główną funkcją świątyni sikhijskiej jest zapewnienie sikhom właściwego miejsca spotkań modlitewnych. W świątyniach zabronione jest wchodzenie w butach, istnieje również absolutny nakaz poruszania się wyłącznie z nakryciem głowy. Otwarta kopia księgi Adi Granth umieszczona jest w centralnym miejscu głównego holu na podwyższeniu pod baldachimem, gdzie nieustannie jest czytana w ciągu dnia. Przed księgą składane są ofiary w postaci kwiatów. Nieodłącznym elementem każdej gurdwary jest wspólna kuchnia, gdzie każdy odwiedzający świątynię może spożyć darmowy posiłek. Najważniejszą świątynią sikhijską jest Harimandir Sahib w Amritsarze, zwana również Złotą Świątynią. Amritsar, położony w północno-zachodnim indyjskim Pendżabie, jest duchową stolicą sikhizmu. Stan kapłański w religii sikhizmu nie istnieje. Równouprawnienie mężczyzn i kobiet zezwala każdemu przewodniczyć modlitwom w gurdwarze. Sikhizm nie uznaje żadnego szczególnego dnia, przeznaczonego na spotkania modlitewne w świątyni. Sikhowie szczycą się swoim kanonem religijnym. Przede wszystkim podkreślają to, że sikhizm jest jedyną religią na świecie, która w rzeczywisty sposób stawia mężczyznę i kobietę na równi, przyznając im takie same prawa w znaczeniu społecznym jak również religijnym.
Symbol: napis Ik onkar - „Jest jeden Stwórca”
Istota boska: Istnieje jeden Bóg. Bóg nie może mieć postaci człowieka
Święta księga: Adi Granth
Podstawowe przykazania:
Wyznawcy: ponad 25mln
Sikhizm jest jedną z najmłodszych religii na świecie. Kolebką Sikhizmu jest Pendżab. To kraina w północnych Indiach, przez którą przepływa pięć największych rzek tego regionu (Bjas, Ćenab, Dźhelam, Rawi oraz Satledź). Od 1947r. Pendżab podzielony jest między Indie a Pakistan. Większość wyznawców sikhizmu zamieszkuje indyjską część Pendżabu, jednakże sikhijskie świątynie można również spotkać w Delphi oraz innych miastach Indii. Największe skupiska migracyjne sikhów znajdują się w USA, Kanadzie oraz Wielkiej Brytanii.
Podstawą nauki sikhijskiej jest Nam – Boskie Imię. Bóg jest jeden, lecz ma wiele imion. Nazywany jest Akal Purakh - „Ponadczasowy”, „Najwyższy”. Początki sikhizmu sięgają drugiej połowy XV wieku. Założycielem był Nanak – pierwszy nauczyciel sikhizmu.
Każda religia posiada źródła swojej wiary i wiedzy zawarte w tzw. Świętych księgach. Sikhizm stworzył dwie bardzo ważne księgi. Największym zbiorem hymnów i modlitw sikhijskich jest bezspornie święta księga Adi Granth, zwana również Śri Guru Granth Sahib. To najważniejsze dzieło posiada hymny dziesięciu sikhijskich nauczycieli (Nanaka, Angoda, Amara Dasa, Ramdasa, Ardźana, Hargobinda, Har Raia, Har Kriśana, Tegh Bahadura oraz Gobinda Singha). Jednak nie wszyscy z nim komponowali hymny i dlatego w Adi Granth znajdziemy utwory pierwszych pięciu nauczycieli a także dwóch ostatnich. Księga Adi Granth jest bardzo zróżnicowana pod względem językowym. Jeden z prekursorów badań nad sikhizmem Enest Trumpp stwierdził, iż: „Księga sikhów ma olbrzymie znaczenie przede wszystkim dlatego, że jest to skarbnica starych indyjskich dialektów”. W celu uniknięcia problemów z interpretacją hymnów nauczycieli sikhijskich powstały obszerne objaśnienia całości tekstu w języku pendżabskim. Sikhowie oddają najwyższą cześć tej księdze uznając ją za inkarnację wszystkich nauczycieli sikhijskich, a teksty w niej zapisane za ich naukę.
Drugim ważnym dziełem jest księga Dasam Granth, czyli „Księga [autorstwa] dziesiątego [nauczyciela sikhijskiego]”. Jednakże toczą się spory w kwestii autorstwa tej księgi, ponieważ badania udowodniły, że tylko jej pewna część może być przypisana Gobindowi Singhowi. Autorzy lub autor pozostałych tekstów są bliżej nieznani. Odkrycie to spowodowało, iż księga Dasam Granth nie może być w pełni uznana za księgę kanoniczną. Język tej księgi jest mniej zróżnicowany dialektywnie w porównaniu z Adi Granth.
Księgi te różnią się pod wieloma względami. Bóg w Adi Granth przedstawiany jest jako Ponadczasowa Prawda, panuje atmosfera medytacji i modlitwy, a myśl przewodnia to pokój umysłu zjednoczenie z Najwyższym. Natomiast w Dasam Granth ukazywany jest Bóg Sprawiedliwości wzywający do walki za religię, księga zawiera opisy bitew, oręża wojennego czy kobiecych intryg, przedstawia człowieka, którego zadaniem jest walka zbrojna z tyranią i fanatyzmem religijnym.
Najważniejsza i najbardziej wiążąca te dwie księgi napisane w zupełnie innym czasie jest wiara w jednego ponadczasowego Boga, który nie ma ani kształtu, ani określonej formy. Drogą wiodącą do zjednoczenia z nim jest medytacja i powtarzanie jego imion.
Sikhem może być każdy człowiek, który wierzy w Jedynego Boga (Najwyższego), oddaje cześć dziesięciu nauczycielom sikhijskim, uznaje świętą księgę Adi Granth za swojego doczesnego nauczyciela a naukę w niej zawartą za swoje credo, to ten który wierzy w chrzest ustanowiony przez dziesiątego nauczyciela oraz nie wyznaje żadnej innej religii.
Właściwą drogą wyzwolenia każdego sikha jest medytacja (simaran) oraz służba (seva). Na sikhijski simaran składa się stałe pamiętanie o istnieniu Boga poprzez nabożne powtarzanie jego Imion (Nam) oraz recytacja dwóch najważniejszych świętych ksiąg Adi Granth i Dasam Granth. Seva jest formą służby, z której nie czerpie się żadnej osobistej korzyści. Jej najważniejsze cechy to: szczerość, pokora oraz bezinteresowność. Dla niektórych sikhów służba jest istotną częścią ich życia, która prowadzi do duchowego spełnienia.
Sikhizm oparty jest na trzech filarach, które wywodzą się z dwóch podstawowych działań: medytacji i służbie. Nanak zapoczątkował naukę o nich, a jego następcy rozwinęli ją i dostosowali do potrzeb rozwijającej się wspólnoty sikhijskiej. Wszystkie filary są równie ważne. I tak:
pierwszy filar – Powtarzanie Imienia Boga, czyli medytacja oparta na śpiewaniu i recytowaniu hymnów zawartych w kanonicznych księgach sikhijskich;
drugi filar – uczciwa praca w pocie czoła. Tutaj praca ma na celu zdobycie środków na utrzymanie siebie i rodziny bez pomocy innych. Żebranie jest surowo zabronione;
trzeci filar – dzielenie się swoimi dobrami. Koncepcja ta zakłada, iż nie powinno być różnic w materialnym bycie społeczeństwa sikhijskiego. Nadmiar dóbr należy przekazywać biedniejszym, aby podnieść ich status.
Świątynie sikhijskie w czasach Nanaka nosiły nazwę dharmasali i oznaczały przede wszystkim miejsce, gdzie można było uzyskać religijny azyl. Na początku XVII wieku świątynie sikhijskie zaczęto nazywać gurdwarami. Czyli gur (guru) – nauczyciel oraz dwara (duara) – drzwi. Tak więc nazwa gurdwary oznacza „drzwi do [domu] nauczyciela”. Główną funkcją świątyni sikhijskiej jest zapewnienie sikhom właściwego miejsca spotkań modlitewnych. W świątyniach zabronione jest wchodzenie w butach, istnieje również absolutny nakaz poruszania się wyłącznie z nakryciem głowy. Otwarta kopia księgi Adi Granth umieszczona jest w centralnym miejscu głównego holu na podwyższeniu pod baldachimem, gdzie nieustannie jest czytana w ciągu dnia. Przed księgą składane są ofiary w postaci kwiatów. Nieodłącznym elementem każdej gurdwary jest wspólna kuchnia, gdzie każdy odwiedzający świątynię może spożyć darmowy posiłek. Najważniejszą świątynią sikhijską jest Harimandir Sahib w Amritsarze, zwana również Złotą Świątynią. Amritsar, położony w północno-zachodnim indyjskim Pendżabie, jest duchową stolicą sikhizmu. Stan kapłański w religii sikhizmu nie istnieje. Równouprawnienie mężczyzn i kobiet zezwala każdemu przewodniczyć modlitwom w gurdwarze. Sikhizm nie uznaje żadnego szczególnego dnia, przeznaczonego na spotkania modlitewne w świątyni. Sikhowie szczycą się swoim kanonem religijnym. Przede wszystkim podkreślają to, że sikhizm jest jedyną religią na świecie, która w rzeczywisty sposób stawia mężczyznę i kobietę na równi, przyznając im takie same prawa w znaczeniu społecznym jak również religijnym.